Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Mikrobiologia stosowana (S1)
Sylabus przedmiotu Histologia:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Mikrobiologia stosowana | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | licencjat | ||
| Obszary studiów | nauk przyrodniczych | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Histologia | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Hydrobiologii, Ichtiologii i Biotechnologii Rozrodu | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Krzysztof Formicki <Krzysztof.Formicki@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Joanna Szulc <Joanna.Szulc@zut.edu.pl>, Adam Tański <Adam.Tanski@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 3,0 | ECTS (formy) | 3,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 6 | Grupa obieralna | 2 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Podstawowe wiadomości z anatomii, fizjologii i biologii |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Celem kursu jest zapoznanie studentów z mikroskopową budową organizmów, z uwzględnieniem różnic strukturalnych traktowanych porównawczo. |
| C-2 | Zapoznanie studentów z zależnościami pomiędzy budową histologiczną tkanek i narządów; Tak postrzegana wiedza histologiczna (wzbogacona o topografię narządów) jest nieodzowna dla przyswojenia wiedzy z zakresu innych dyscyplin. |
| C-3 | Student nabędzie umiejętność obsługi różnego typu mikroskopów oraz wiedzę praktyczną dotycząca preparatyki histologicznej. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Techniki histologiczne. Utrwalanie materiału histologicznego. Przygotowanie skrawków; Barwienie preparatów tkankowych – różne typy barwników. Wpływ techniki na jakość preparatów; | 2 |
| T-L-2 | Tkanka nabłonkowa – rodzaje, pochodzenie, zróżnicowanie budowy jako wyraz przystosowania do miejsca występowania i pełnionej funkcji; | 2 |
| T-L-3 | Tkanka łączna właściwa, siateczkowata, galaretowata – struktury i elementy składowe, powstawanie, miejsca występowania w organizmie, unerwienie, unaczynienie; tkanka tłuszczowa żółta i brunatna; tkanka chrzęstna i kostna – struktury, elementy składowe, powstawanie; krew i limfa – elementy składowe, powstawanie. | 2 |
| T-L-4 | Tkanka mięśniowa – rodzaje, unerwienie, budowa sarkomeru, ślizgowa teoria skurczu mięśnia, typy włókien mięśniowych – czerwone i białe, molekularny mechanizmu skurczu (skurcz izotoniczny, izometryczny i rozkurcz); | 2 |
| T-L-5 | Tkanka nerwowa – rodzaje komórek w układzie nerwowym, pojęcie i budowa nerwu; | 1 |
| T-L-6 | Udział i rola tkanek w strukturach o wyższym stopniu integracji morfo-funkcjonalnej - organach i układach, pokrycie ciała, układy krążenia i narządy krwiotwórcze, limfatyczny, pokarmowy, oddechowy, dokrewny, wydalniczy, nerwowy, opony mózgowo-rdzeniowe, narządy zmysłów, układ rozrodczy. | 2 |
| T-L-7 | Budowa histologiczna poszczególnych tkanek i narządów. Morfologiczne modyfikacje komórek w narządach i układach jako wyraz pełnionych funkcji, współzależność strukturalna i funkcjonalna. | 2 |
| T-L-8 | Analiza jakosci nasienia z wykorzystaniem komputerowego systemu CASA. Zastosowanie mikromanipulacji w badanich biologicznych. | 2 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Metody badań budowy i funkcji tkanek; rozwój nauki o tkankach jako efekt postępu w zakresie technik i metod badawczych; rodzaje mikroskopów – świetlne i elektronowe; hodowla tkanek obserwowanych in vitro i in vivo; | 1 |
| T-W-2 | Elementy strukturalne ciała – komórki, tkanki, organy, układy (budowa zewnętrzna i wewnętrzna komórki, struktury wewnątrzkomórkowe, zróżnicowanie wielkości, kształtów i budowy zewnętrznej i wewnętrznej w zależności od pełnionej funkcji; rodzaje tkanek - udział i rola tkanek w strukturach o wyższym stopniu integracji morfo-funkcjonalnej – organach i układach; Narządy – topografia, udział różnych struktur tkankowych w poszczegól-nych narządach, morfologiczne modyfikacje komórek w poszczególnych narządach; współzależność strukturalna i funkcjonalna poszczególnych narządów wewnątrz układu; | 1 |
| T-W-3 | Tkanki nabłonkowe – rodzaje, pochodzenie, zróżnicowanie budowy jako wyrazu przystosowania jego makro- i mikrostruktury do miejsca występowania i pełnionej funkcji; | 1 |
| T-W-4 | Tkanki pogranicza; nabłonki - rodzaje, budowa nabłonka jako wyraz przystosowania jego makro- i mikrostruktu-ry do miejsca występowania i pełnionej funkcji; pochodzenie nabłonków. Skóra: budowa, funkcje, warstwy, ubarwienie skóry, specyficzność i zróżnicowanie skóry na tle funkcji przez nią spełnianych. | 2 |
| T-W-5 | Tkanki środowiska wewnętrznego - łączne, rodzaje, substancja pozakomórkowa (macierz), komórki tkanki łącznej właściwej, budowa substancji pozakomórkowej, kolagenowe i niekolagenowe składniki macierzy; budowa chemiczna i struktura mineralna tkanki, typy połączeń kości; krew jako zawiesina komórek (krwinek) i płytek krwi w płynnej substancji międzykomórkowej; skład krwi | 2 |
| T-W-6 | Tkanki mięśniowe jako zbiór komórek zdolnych do skurczu i rozkurczu – rodzaje, pochodzenie, włókno mięśniowe – miocyt, budowa sarkomeru, miofilamenty cienkie i grube; ślizgowa teoria skurczu mięśnia; molekularny mechanizm skurczu, tubule poprzeczne i siateczka sarkoplazmatyczna; typy włókien mięśniowych; tkanka mięśniowa sercowa; tkanka mięśniowa gładka; | 2 |
| T-W-7 | Układ krążenia (krwionośny i limfatyczny) - arterie i żyły, naczynia włosowate, serce; budowa i topografia; serca limfatyczne; układy wrotne – specyficzna budowa, topografia, znaczenie; mięśnie układu krążenia; ośrodki i struktury regulujące pracę i czynności układu krążenia. | 1 |
| T-W-8 | Układy wydalniczy i osmoregulacyjny jako zespół organów wyprowadzających z organizmu na zewnątrz nadmiar wody, końcowe produkty przemiany materii oraz substancje toksyczne; budowa nerki ; topografia, podział na odcinki, struktury wewnętrzne, moczowody; wątroba i jej udział w wydalaniu i neutralizacji toksyn i końcowych produktów przemiany materii; woreczek żółciowy, kanał wyprowadzający żółć; układy wrotne, skzela i pęcherz pławny – rola w wydalaniu CO2 oraz nadmiaru soli, komórki chlorkowe; układy wrotne; przewód pokarmowy – nabłonki „odsalające” wodę morską. | 1 |
| T-W-9 | Układ wydzielania wewnętrznego (endokrynny) - struktura (gruczoły) i topografia układu endokrynnego ryb; budowa komórkowa ważniejszych gruczołów, regulacja hormonalna funkcji i wpływ oddziaływań hormonów na struktury organizmu ryby; morfo-funkcjonalne skutki zaburzeń funkcji poszczególnych gruczołów; struktury neurosekrecyjne, udział gruczołów wydzielania wewnętrznego w regulacji i przygotowaniu organizmu do rozrodu; możliwości zastosowań praktycznych. | 1 |
| T-W-10 | Tkanka nerwowa, układ nerwowy – neuron, tkanka glejowa, rozwój tkanki nerwowej, zakończenia nerwowe, rozwój układu nerwowego, pojęcie i budowa nerwu; opony mózgowo-rdzeniowe – budowa, funkcje; płyn mózgowo-rdzeniowy; mózg, nerwy mózgowe, rdzeń kręgowy, układ autonomiczny. | 1 |
| T-W-11 | Układ i narządy rozrodcze – gonady i przewody wyprowadzające; zmiany strukturalne w budowie zewnętrznej towarzyszące cyklom rozrodczym i ich biologiczne znaczenie; Zmiany strukturalne w układzie endokrynnym; gruczoły płciowe, gonady, komórki rozrodcze – plemniki i jaja; spermatogeneza, owogeneza. | 1 |
| T-W-12 | Mechanizm przenikania i transportu przez błony cytoplazmatyczne i wewnętrzne komórki substancji (gazy, toksyny). | 1 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-L-2 | Udział w konsultacjach | 7 |
| A-L-3 | Zapoznanie się z piśmiennictwem naukowym dotyczacym bieżacych ćwiczeń | 17 |
| A-L-4 | Przygotowanie się do zaliczenia labolatoriów | 17 |
| A-L-5 | Zaliczenie pisemne zajęć | 3 |
| 59 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Udział w wykładach | 15 |
| A-W-2 | Uczestnictwo w konsultacjach | 6 |
| A-W-3 | Studiowanie literatury przedmiotu | 4 |
| A-W-4 | Przygotowanie się do zaliczenia wykładów | 5 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej, objaśnienie lub wyjaśnienie, wykład problemowy, wykład konwersatoryjny |
| M-2 | Dyskusja dydaktyczna związana z wykładem, film, pokaz, ćwiczenia laboratoryjne (wypreparowanie mięśni, oglądanie preparatów w formalinie, wykonanie i oglądanie preparatów histologicznych poszczególnych tkanek i układów róznych gatunków kregowców i bezkregowców) |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Ocena za przygotowanie do zajęć ocena aktywnosci studenta na zajęciach |
| S-2 | Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie ćwiczeń – 2 kolokwia |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| MS_1A_O6-2_W01 Student po zakończeniu kursu będzie umiał scharakteryzować szczegółowo budowę histologiczną różnych gatunków zwierząt kregowych oraz wybranych bezkregowców wodnych | MS_1A_W02, MS_1A_W13 | P1A_W04, P1A_W05 | C-1, C-2 | T-W-2, T-W-1, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| MS_1A_O6-2_U01 Po przeprowadzonych zajęciach student umie posługiwac się specjalistyczną terminologią dotyczącą histologiii kręgowców i bezkręgowcóe w formie werbalnej oraz pisemnej oraz rozumie literaturę z zakresu badań histologicznych. | MS_1A_U01, MS_1A_U05 | P1A_U01, P1A_U02, P1A_U03, P1A_U06, P1A_U07 | C-1, C-2 | T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
| MS_1A_O6-2_U02 Student potrafi wykonać preparat histologiczny w celu oceny stanu narządu wewnętrznego. | MS_1A_U10 | P1A_U05, P1A_U06 | C-1, C-2 | T-L-2, T-W-3, T-W-2, T-W-1, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-L-1, T-W-12, T-L-3, T-L-4, T-L-5 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| MS_1A_O6-2_K01 Student ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania. | MS_1A_K03 | P1A_K02, P1A_K03 | C-1, C-2 | T-W-2, T-W-1, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11 | M-1, M-2 | S-1 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| MS_1A_O6-2_W01 Student po zakończeniu kursu będzie umiał scharakteryzować szczegółowo budowę histologiczną różnych gatunków zwierząt kregowych oraz wybranych bezkregowców wodnych | 2,0 | Student nie ma żadnej wiedzy na temat budowy histologicznej kręgowców. |
| 3,0 | Student ma wiedzę na temat wybranych elementów budowy histologicznej kręgowców. | |
| 3,5 | Student ma wiedzę na temat wybranych elementów budowy histologicznej kręgowców. | |
| 4,0 | Student ma wiedzę na temat budowy histologicznej kręgowców. | |
| 4,5 | Student ma wiedzę na temat budowy histologicznej kręgowców oraz potrafi scharakteryzować powiązania niektóre morfologiczno-funkcjonalne istniejące pomiędzy poszczególnymi narządami oraz całymi układami organizmu. | |
| 5,0 | Student ma wiedzę na temat budowy histologicznej kręgowców oraz potrafi scharakteryzować powiązania morfologiczno-funkcjonalne istniejące pomiędzy poszczególnymi narządami oraz całymi układami organizmu. |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| MS_1A_O6-2_U01 Po przeprowadzonych zajęciach student umie posługiwac się specjalistyczną terminologią dotyczącą histologiii kręgowców i bezkręgowcóe w formie werbalnej oraz pisemnej oraz rozumie literaturę z zakresu badań histologicznych. | 2,0 | Student nie potrafi posługiwać się terminologię histologiczną. |
| 3,0 | Student zna podstawowe zwroty histologiczne. | |
| 3,5 | Student zna podstawowe zwroty histologiczne i umie je prawidłowo zastosować w praktyce. | |
| 4,0 | Student rozumie wiekszość specjalistycznej terminologii dotyczacej histologii oraz rozumie podstawową literaturę z zakresu badań histologicznej. | |
| 4,5 | Student umieć posługiwac się specjalistyczna terminologia dotyczacą histologii w jezyku polskim w formie werbalnej i pisemnej oraz rozumie literaturę z zakresu badań histologicznych. | |
| 5,0 | Student umieć posługiwaę się specjalistyczna terminologia dotyczacą histologii zarówno w jezyku polskim jak i j. łacińskim w formie werbalnej i pisemnej oraz rozumie literaturę z zakresu badań histologicznych. | |
| MS_1A_O6-2_U02 Student potrafi wykonać preparat histologiczny w celu oceny stanu narządu wewnętrznego. | 2,0 | Student nie potrafi wykonać preparatu histologicznego, anie nie potrafi go ocenić. |
| 3,0 | Potrafi zinterpretować obraz mikroskopowy wybranych preparatów histologicznych. | |
| 3,5 | Potrafi zinterpretować obraz mikroskopowy wybranych preparatów histologicznych. | |
| 4,0 | Potrafi prawidłowo zinterpretować obraz mikroskopowy większości preparatów histologicznych. | |
| 4,5 | Potrafi wykonać preparat histologiczny z większości narządów oraz prawidłowo zinterpretować ich obraz. | |
| 5,0 | Potrafi wykonać preparat yhistologiczne z różnych narzadów oraz prawidłowo zinterpretować ich obraz. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| MS_1A_O6-2_K01 Student ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania. | 2,0 | Student przy pracy ze zwierzętami nie postępuje zgodnie z zasadami etyki |
| 3,0 | Student ma podstawową świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość podporzadkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane działania | |
| 3,5 | Student ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość podporzadkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane działania | |
| 4,0 | Student ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość i chęć podporzadkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane działania | |
| 4,5 | Student ma pełną świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość i chęć podporzadkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane działania | |
| 5,0 | Student ma pełną świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość i chęć podporzadkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane działania. Wykazuje się organizacją pracy w zespole |
Literatura podstawowa
- Cichocki Tadeusz, Litwin Jan A., Mirecka Jadwiga, Kompendium histologii Podręcznik dla studentów nauk medycznych i przyrodniczych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 2009, 4
- Sawicki Wojciech, Histologia, PZWL, Warszawa, 2009
- Kilarski Wincenty, Anatomia ryb, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2012
- Jura Czesław Klag Jerzy (red.)., Podstawy embriologii człowieka i zwierząt, Cz.1-2., Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005