Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Technologia żywności i żywienie człowieka (S1)
specjalność: żywienie człowieka i dietetyka
Sylabus przedmiotu Reologia żywności:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Technologia żywności i żywienie człowieka | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Reologia żywności | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Towaroznawstwa, Oceny Jakości, Inżynierii Procesowej i Żywienia Człowieka | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Jerzy Balejko <Jerzy.Balejko@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Jerzy Balejko <Jerzy.Balejko@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Znajomość fizyki i chemii na poziomie szkoły średniej. |
| W-2 | Znajomość trygonometrii na poziomie szkoły średniej. Ze szczególnym uwzględnieniem funkcji trygonometrycznych, pól powierzchni figur płaskich. |
| W-3 | Znajomość analizy funkcji matematycznych, zasad logarytmów, rachunku różniczkowego i całkowego |
| W-4 | Znajomość podstaw rachunku wektorowego |
| W-5 | Umiejętność obliczania pól powierzchni pod krzywą metodą trapezów lub prostokątów. Całkowanie numeryczne |
| W-6 | Podstawy ogólnej technologii żywności, analizy sensorycznej, zasad oceny jakości artykułów żywnościowych |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Przekazanie wiedzy z zakresu reologicznych metod badania i opisu własności lepko-sprężystych artykułów żywnościowych. |
| C-2 | Ukształtowanie umiejętności sporządzania i analizy profilu tekstury badanych surowców i produktów żywnościowych. |
| C-3 | Ukształtowanie umiejętności stosowania teoretycznych modeli (analogów mechanicznych) do opisu reologicznych właściwości artykułów żywnościowych |
| C-4 | Przygotowanie studentów do badania i charakteryzowania mechanicznych cech żywności. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Rachunek wektorowy, wielobok sił, równanie momentów, rzutowanie sił | 2 |
| T-L-2 | Zasada działania i charakterystyka reometrów rotacyjnych | 1 |
| T-L-3 | Wyznaczanie krzywej płynięcia i parametrów reologicznych płynów metodą płytka - płytka | 2 |
| T-L-4 | Wyznaczanie krzywej płynięcia i parametrów reologicznych płynów metodą wspólosiowych cylindrów | 2 |
| T-L-5 | Wyznaczanie krzywej płynięcia płynów nienewtonowskich metodą płytka - stożek | 2 |
| T-L-6 | Wyznaczanie granicy płynięcia płynów nienewtonowskich | 2 |
| T-L-7 | Dynamiczna metoda pomiarów wlaściwości reologicznych artykułów żywnościowych metodą sinusoidalnie zmiennych odkształceń jednoosiowych | 2 |
| T-L-8 | Sporządzanie profilu tekstury żywności metodą TPA | 2 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Podstawowe pojęcia reologii | 2 |
| T-W-2 | Prawo lepkości Newtona. | 2 |
| T-W-3 | Wpływ parametrów fizycznych na lepkość cieczy | 1 |
| T-W-4 | Ciecze lepkosprężyste, charakterystyka reologiczna, równanie stanu reologicznego | 2 |
| T-W-5 | Podstawy reologii żywności, analogi mechaniczne symulujące zachowania reologiczne materiałów lepkosprężystych | 2 |
| T-W-6 | Przepływy cieczy nienewtonowskich | 2 |
| T-W-7 | Opis tekstury za pomocą modeli reologicznych | 2 |
| T-W-8 | Metody instrumentalne badania właściwości reologicznych żywności | 1 |
| T-W-9 | Dynamiczne metody pomiaru właściwości reologicznych materiałów lepkosprężystych | 1 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-L-2 | samodzielne przygotowanie do ćwiczeń laboratoryjnych | 15 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-W-2 | przygotowanie do ćwiczeń laboratoryjnych | 15 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykłady multimedialne |
| M-2 | Wykorzystanie zasad mechaniki ciała sztywnego do analizy układu sił i momentów działających na próbkę poddawaną testom reologicznym |
| M-3 | Ćwiczenia laboratoryjne z metod badania właściwości reologicznych artykułów żywnościowych |
| M-4 | Sporządzanie kompletnej analizy profilu tekstury artykułów żywnościowych |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Opanowanie materiału niezbędnego do odbycia ćwiczenia laboratoryjnego (wg sylabusa) |
| S-2 | Ocena formująca: Aktywność na ćwiczeniach laboratoryjnych |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Końcowe zaliczenie tematyki ćwiczeń laboratoryjnych |
| S-4 | Ocena podsumowująca: Zaliczenie tematyki będącej przedmiotem wykładów |
Zamierzone efekty uczenia się - wiedza
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZZ_1A_C12_W01 Posiada wiedzę z zakresu reologicznych metod badania i opisu własności lepko-sprężystych artykułów żywnościowych. | TZZ_1A_W08, TZZ_1A_W17 | — | — | C-1 | T-W-4, T-W-8, T-W-6, T-W-5, T-W-9, T-W-7, T-W-2, T-W-3, T-W-1 | M-1, M-3, M-4 | S-2, S-3, S-4 |
| TZZ_1A_C12_W02 Student potrafi samodzielnie przeprowadzić testy instrumentalne pomiaru podstawowych parametrów reologicznych. | TZZ_1A_W08, TZZ_1A_W17 | — | — | C-3, C-1 | T-W-4, T-W-8, T-W-6, T-W-5, T-W-9, T-W-2, T-W-3, T-W-1 | M-1 | S-4 |
| TZZ_1A_C12_W03 Student potrafi samodzielnie wykonać Analizę Tekstury Żywności. Wyliczyć wartości parametrów TPA: twardości, sprężystości, spoistości, gumowatości, zżuwalności, adhezyjności, elastyczności. | TZZ_1A_W08, TZZ_1A_W17 | — | — | C-1 | T-W-7, T-W-1 | M-1 | S-4 |
| TZZ_1A_C12_W04 Student posiada wiedzę jak wyprowadzić równania stanu reologicznego, oraz analitycznego przewidywania zachowań reologicznych materiałów lepko-sprężystych. Potrafi wyznaczyć zdolność do pełzania, relaksacji i retardacji artukułów żywnościowych | TZZ_1A_W08, TZZ_1A_W17 | — | — | C-1 | T-W-4, T-W-8, T-W-6, T-W-5, T-W-9, T-W-2, T-W-3, T-W-1 | M-1 | S-4 |
Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZZ_1A_C12_U01 Potrafi sporządzać i analizować profile tekstury badanych surowców i produktów żywnościowych. | TZZ_1A_U01, TZZ_1A_U03, TZZ_1A_U04, TZZ_1A_U05, TZZ_1A_U06, TZZ_1A_U09, TZZ_1A_U21 | — | — | C-2, C-1 | T-W-4, T-W-8, T-W-6, T-W-5, T-W-9, T-W-7, T-W-2, T-W-3, T-W-1 | M-1, M-3, M-4 | S-2, S-3, S-4 |
| TZZ_1A_C12_U02 Potrafi stosować teoretyczne modele (analogi mechaniczne) do opisu reologicznych właściwości artykułów żywnościowych. | TZZ_1A_U01, TZZ_1A_U03, TZZ_1A_U04, TZZ_1A_U05, TZZ_1A_U06, TZZ_1A_U09, TZZ_1A_U21 | — | — | C-3, C-1 | T-W-4, T-W-8, T-W-6, T-W-5, T-W-9, T-W-7, T-W-2, T-W-3, T-W-1 | M-1, M-3, M-4 | S-2, S-3, S-4 |
| TZZ_1A_C12_U03 Student posiada umiejętność samodzielnego sporządzenia kompleksowej analizy tekstury materiałów lepko-sprężystych | TZZ_1A_U01 | — | — | C-2, C-4 | T-L-8 | M-3, M-4 | S-2, S-3, S-4 |
Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZZ_1A_C12_K01 Ma świadomość swojej wiedzy i umiejętności badania i charakteryzowania mechanicznych cech żywności. | TZZ_1A_K02, TZZ_1A_K01, TZZ_1A_K03, TZZ_1A_K04, TZZ_1A_K05 | — | — | C-3, C-2, C-1, C-4 | T-W-4, T-W-8, T-W-6, T-W-5, T-W-9, T-W-7, T-W-2, T-W-3, T-W-1 | M-1, M-3, M-4 | S-2, S-3, S-4 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZZ_1A_C12_W01 Posiada wiedzę z zakresu reologicznych metod badania i opisu własności lepko-sprężystych artykułów żywnościowych. | 2,0 | Student nie posiada wiedzy z zakresu reologicznych metod badania i opisu własności lepko-sprężystych artykułów żywnościowych. |
| 3,0 | Student posiada zadowalającą wiedzę z zakresu reologicznych metod badania i opisu własności lepko-sprężystych artykułów żywnościowych, ale z licznymi błędami. | |
| 3,5 | Student posiada zadowalającą wiedzę z zakresu reologicznych metod badania i opisu własności lepko-sprężystych artykułów żywnościowych, ale ze znacznymi niedociągnięciami. | |
| 4,0 | Student posiada dobrą wiedzę z zakresu reologicznych metod badania i opisu własności lepko-sprężystych artykułów żywnościowych. | |
| 4,5 | Student posiada bardzo dobrą wiedzę z zakresu reologicznych metod badania i opisu własności lepko-sprężystych artykułów żywnościowych. | |
| 5,0 | Student posiada znakomitą wiedzę z zakresu reologicznych metod badania i opisu własności lepko-sprężystych artykułów żywnościowych. | |
| TZZ_1A_C12_W02 Student potrafi samodzielnie przeprowadzić testy instrumentalne pomiaru podstawowych parametrów reologicznych. | 2,0 | Student nie potrafi samodzielnie wykonać testów pomiaru podstawowych parametrów reologicznych |
| 3,0 | student samodzielnie przeprowadza testy instrumentalne pomiaru podstawowych parametrów reologicznych | |
| 3,5 | Student posiada zadowalającą wiedzę z zakresu doboru metody i instrumentu do pomiaru podstawowych parametrów reologicznych | |
| 4,0 | Student posiada dobrą wiedzę z zakresu doboru metody oraz instrumentu do pomiaru podstawowych parametrów reologicznych | |
| 4,5 | Student posiada bardzo dobrą wiedzę z zakresu doboru metody oraz instrumentu do pomiaru podstawowych parametrów reologicznych | |
| 5,0 | Student posiada znakomitą wiedzę z zakresu doboru metody, instrumentu oraz parametrów testu pomiaru podstawowych parametrów reologicznych | |
| TZZ_1A_C12_W03 Student potrafi samodzielnie wykonać Analizę Tekstury Żywności. Wyliczyć wartości parametrów TPA: twardości, sprężystości, spoistości, gumowatości, zżuwalności, adhezyjności, elastyczności. | 2,0 | Student nie posiada wiedzy na temat metody sporządzenia analizy profilu tekstury. |
| 3,0 | student samodzielnie wykonuje Analizę Tekstury Żywności | |
| 3,5 | Student w stopniu zadowalającym potrafi przeprowadzić badanie parametrów terkstury art. żywnościowych oraz wyliczyć wartości parametrów TPA | |
| 4,0 | Student w stopniu dobrym potrafi przeprowadzić badanie parametrów terkstury art. żywnościowych oraz wyliczyć wartości parametrów TPA | |
| 4,5 | Student w stopniu bardzo dobrym potrafi przeprowadzić badanie parametrów terkstury art. żywnościowych oraz wyliczyć wartości parametrów TPA | |
| 5,0 | Student posiada znakomitą wiedzę jak przeprowadzić badanie parametrów terkstury art. żywnościowych oraz wyliczyć wartości parametrów TPA | |
| TZZ_1A_C12_W04 Student posiada wiedzę jak wyprowadzić równania stanu reologicznego, oraz analitycznego przewidywania zachowań reologicznych materiałów lepko-sprężystych. Potrafi wyznaczyć zdolność do pełzania, relaksacji i retardacji artukułów żywnościowych | 2,0 | Studen nie potrafi samodzielnie wyprowadzić równania stanu reologicznego, a w konsekwencji obliczyć czy materiał posiada zdolność do pełzania, relaksacji i retardacji |
| 3,0 | Studen samodzielnie wyprowadza równania stanu reologicznego czteroelementowych analogów mechanicznych materiałów lepko-sprężystych | |
| 3,5 | Studen samodzielnie wyprowadza równania stanu reologicznego oraz w stopniu dostatecznym przewiduje zachowania reologiczne materiałów lepko-sprężystych, wyznacza zdolność do pełzania, relaksacji i retardacji artykułów żywnościowych | |
| 4,0 | Studen samodzielnie wyprowadza równania stanu reologicznego oraz w stopniu dobrym przewiduje zachowania reologiczne materiałów lepko-sprężystych, wyznacza zdolność do pełzania, relaksacji i retardacji artykułów żywnościowych | |
| 4,5 | Student potrafi analizować wieloelementowe analogi mechaniczne materiałów lepko-sprężystych oraz w stopniu bardzo dobrym przewidywać ich zachowania reologiczne | |
| 5,0 | Student znakomicie analizuje wieloelementowe analogi mechaniczne materiałów lepko-sprężystych oraz w stopniu bardzo dobrym analizuje ich zachowania reologiczne |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZZ_1A_C12_U01 Potrafi sporządzać i analizować profile tekstury badanych surowców i produktów żywnościowych. | 2,0 | Student nie potrafi sporządzać ani analizować profili tekstury badanych surowców i produktów żywnościowych. |
| 3,0 | Student potrafi sporządzać i analizować profile tekstury badanych surowców i produktów żywnościowych w zadowalającym stopniu, ale z licznymi błędami. | |
| 3,5 | Student potrafi sporządzać i analizować profile tekstury badanych surowców i produktów żywnościowych w zadowalającym stopniu, ale ze znacznymi niedociągnięciami. | |
| 4,0 | Student dobrze potrafi sporządzać i analizować profile tekstury badanych surowców i produktów żywnościowych. | |
| 4,5 | Student bardzo dobrze potrafi sporządzać i analizować profile tekstury badanych surowców i produktów żywnościowych. | |
| 5,0 | Student znakomicie potrafi sporządzać i analizować profile tekstury badanych surowców i produktów żywnościowych. | |
| TZZ_1A_C12_U02 Potrafi stosować teoretyczne modele (analogi mechaniczne) do opisu reologicznych właściwości artykułów żywnościowych. | 2,0 | Student nie potrafi stosować teoretycznych modeli (analogów mechanicznych) do opisu reologicznych właściwości artykułów żywnościowych. |
| 3,0 | Student w zadowalającym stopniu potrafi stosować teoretyczne modele (analogi mechaniczne) do opisu reologicznych właściwości artykułów żywnościowych, ale z licznymi błędami. | |
| 3,5 | Student w zadowalającym stopniu potrafi stosować teoretyczne modele (analogi mechaniczne) do opisu reologicznych właściwości artykułów żywnościowych, ale ze znacznymi niedociągnięciami. | |
| 4,0 | Student dobrze potrafi stosować teoretyczne modele (analogi mechaniczne) do opisu reologicznych właściwości artykułów żywnościowych. | |
| 4,5 | Student bardzo dobrze potrafi stosować teoretyczne modele (analogi mechaniczne) do opisu reologicznych właściwości artykułów żywnościowych. | |
| 5,0 | Student znakomicie potrafi stosować teoretyczne modele (analogi mechaniczne) do opisu reologicznych właściwości artykułów żywnościowych. | |
| TZZ_1A_C12_U03 Student posiada umiejętność samodzielnego sporządzenia kompleksowej analizy tekstury materiałów lepko-sprężystych | 2,0 | Student nie posiada wiedzy z zakresu reologicznych metod badania i opisu własności lepko-sprężystych artykułów żywnościowych. |
| 3,0 | Student potrafi samodzielnie sporządzić kompleksową analizę tekstury materiałów lepko-sprężystych | |
| 3,5 | Student w stopniu zadowalającym potrafi przeprowadzić badanie parametrów terkstury art. żywnościowych oraz wyliczyć wartości parametrów TPA | |
| 4,0 | Student w stopniu dobrym potrafi przeprowadzić badanie parametrów terkstury art. żywnościowych oraz wyliczyć wartości parametrów TPA | |
| 4,5 | Student w stopniu bardzo dobrym potrafi przeprowadzić badanie parametrów terkstury art. żywnościowych oraz wyliczyć wartości parametrów TPA | |
| 5,0 | Student posiada znakomitą wiedzę jak przeprowadzić badanie parametrów terkstury art. żywnościowych oraz wyliczyć wartości parametrów TPA |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZZ_1A_C12_K01 Ma świadomość swojej wiedzy i umiejętności badania i charakteryzowania mechanicznych cech żywności. | 2,0 | Student nie ma świadomości swojej wiedzy i umiejętności badania i charakteryzowania mechanicznych cech żywności. |
| 3,0 | Student ma częściową świadomość swojej wiedzy i umiejętności badania i charakteryzowania mechanicznych cech żywności. | |
| 3,5 | Student ma zadowalającą świadomość swojej wiedzy i umiejętności badania i charakteryzowania mechanicznych cech żywności. | |
| 4,0 | Student ma świadomość swojej wiedzy i umiejętności badania i charakteryzowania mechanicznych cech żywności. | |
| 4,5 | Student ma znaczną świadomość swojej wiedzy i umiejętności badania i charakteryzowania mechanicznych cech żywności. | |
| 5,0 | Student ma pełną świadomość swojej wiedzy i umiejętności badania i charakteryzowania mechanicznych cech żywności. |
Literatura podstawowa
- Burka E.S., Nałęcz T.J., Mechanika płynów w przykładach., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1994
- Ferguson J., Kembłowski Z., Reologia stosowana płynów., Wydawnictwo Marcus sc., Łódź, 1995
- Gryboś R.:, Podstawy mechaniki płynów, P.W.N., Warszawa, 1989
- Wilkinson W.L., Ciecze nienewtonowskie., W.N.T., Warszawa, 1960
- Balejko J, Reologia żywności, Wydawnictwo Naukowe Akademii Rolniczej w Szczecinie, Szczecin, 2007
Literatura dodatkowa
- Kembłowski Z., Michałowski S., Strumiłło Cz., Zarzycki R., Podstawy teoretyczne nżynierii chemicznej i procesowej., W.N.T., Warszawa, 1985
- Paderewski M., Podstawy inżynierii chemicznej, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin, 1993
- Petela R.:, Przepływ ciepła., P.W.N., Warszawa, 1983