Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Technologia żywności i żywienie człowieka (S1)
specjalność: żywienie człowieka i dietetyka
Sylabus przedmiotu Higiena i toksykologia żywności:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Technologia żywności i żywienie człowieka | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Higiena i toksykologia żywności | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Toksykologii, Technologii Mleczarskiej i Przechowalnictwa Żywności | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Artur Ciemniak <Artur.Ciemniak@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Kamila Pokorska-Niewiada <Kamila.Pokorska@zut.edu.pl>, Monika Rajkowska-Myśliwiec <Monika.Rajkowska@zut.edu.pl>, Agata Witczak <Agata.Witczak@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 5,0 | ECTS (formy) | 5,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Znajomość treści przedmiotów: Chemia ogólna i nieorganiczna,Chemia organiczna, Ekologia i ochrona środowiska |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Przekazanie wiedzy, umiejętności i kompetencji w zakresie czynników biologicznych, chemicznych i fizycznych wpływających na bezpieczeństwo żywności oraz zasad postępowania niezbędnych do zapobiegania zagrożeniom jakości zdrowotnej żywności |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Zasady bezpieczeństwa pracy w laboratorium, organizacja ćwiczeń, wstęp do ogólnych zasad badań żywności, metod analizy chemicznej i instrumentalnej | 3 |
| T-L-2 | Wstęp do ogólnych zasad oceny i ocena sanitarno-higieniczna surowców i produktów spożywczych. Zanieczyszczenia biologiczne produktów spożywczych - wykrywanie szkodników magazynowych | 6 |
| T-L-3 | Analiza konserwantów i innych biologicznie aktywnych substancji obcych w żywności | 15 |
| T-L-4 | Analiza toksycznych metali ciężkich i innych pierwiastków śladowych w surowcach i produktach spożywczych | 12 |
| T-L-5 | Trwałe zanieczyszczenia organiczne w surowcach i produktach spożywczych | 6 |
| T-L-6 | Wygłoszenie referatów na podstawie przygotowanych prac kontrolnych | 3 |
| 45 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Rozwój, cele i zadania higieny i toksykologii żywności. Organizacja nadzoru nad bezpieczeństwem zdrowotnym żywności w Polsce i na świecie | 2 |
| T-W-2 | Czynniki biologiczne wpływające na bezpieczeństwo zdrowotne żywności | 4 |
| T-W-3 | Mechanizmy wchłaniania, transportu, metabolizmu i wydalania substancji szkodliwych w organizmie człowieka oraz czynniki decydujące o efekcie zatrucia | 4 |
| T-W-4 | Zasady ustalania najwyższych dopuszczalnych pozostałości ksenobiotyków w żywności | 2 |
| T-W-5 | Toksykologiczne aspekty stosowania dodatków do żywności | 2 |
| T-W-6 | Metale ciężkie i inne pierwiastki śladowe w żywności | 4 |
| T-W-7 | Skażenia radioaktywne żywności | 2 |
| T-W-8 | Pestycydy, PCB, dioksyny i inne związki chloroorganiczne w żywności | 4 |
| T-W-9 | Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne w żywności | 2 |
| T-W-10 | Naturalne substancje szkodliwe i toksyczne w żywności | 2 |
| T-W-11 | Wpływ procesów uprawowych, hodowlanych i przetwórczych na stopień skażenia żywności | 1 |
| T-W-12 | Metody szacowania pobrania substancji szkodliwych z dzienną racją pokarmową | 1 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | uczestnictwo w zajęciach | 45 |
| A-L-2 | przygotowanie teoretyczne | 30 |
| A-L-3 | Konsultacje | 5 |
| A-L-4 | przygotowanie pracy kontrolnej | 10 |
| 90 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 30 |
| A-W-2 | Studiowanie literatury naukowej | 28 |
| A-W-3 | Konsultacje | 2 |
| 60 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykład informacyjny, prezentacja multimedialna |
| M-2 | ćwiczenia laboratoryjne |
| M-3 | dyskusja dydaktyczna związana z wykładem |
| M-4 | metoda przypadków |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: odpowiedź ustna sprawdzająca przygotowanie do zajęć |
| S-2 | Ocena formująca: opdowiedź ustna sprawdzająca opanowanie materiału |
| S-3 | Ocena podsumowująca: egzamin końcowy ustny lub pisemny |
Zamierzone efekty uczenia się - wiedza
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZZ_1A_C2_W03 Student zna i rozumie pojęcia z zakresu higieny i toksykologii żywności. Zna przebieg procesów związanych z pobieraniem, rozmieszczeniem, przemianami i wydalaniem substancji szkodliwych, które zachodzą w organizmie człowieka. Zna organizmy i substancje niebezpieczne, które mogą być obecne w surowcach i żywności. Zna i potrafi wybrać i zastosować odpowiednie metody badawcze w celu oceny bezpieczeństwa higieniczno-toksykologicznego żywności oraz wskazać metody zapobiegania zagrożeniom jakości zdrowotnej żywności. Zna i rozumie związek pomiędzy poziomem skażeń w środowisku, a ich zawartością w surowcach i produktach. | TZZ_1A_W04 | — | — | C-1 | T-W-10, T-W-11, T-W-1, T-W-3, T-W-4, T-W-12, T-W-2, T-W-7 | M-2, M-3, M-4, M-1 | S-1, S-2, S-3 |
Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZZ_1A_C2_U05 Zna i stosuje własciwą terminologię w zakresie higieny i toksykologii żywności. Potrafi dobrać wiarygodne metody badawcze do oceny jakości zdrowotnej zywności. Umie stosować metody informatyczne w analizie zebranych danych oraz potrafi opracować wyniki i przedstawić je w formie pisemnej i ustnej. Potrafi oszacować pobranie ksenobiotyków z dietą i określić zagrożenie zdrowia człowieka, a w razie potrzeby podjąć niezbędne przeciwdziałanie. | TZZ_1A_U07 | — | — | C-1 | T-L-5, T-L-4, T-L-3, T-L-2, T-L-1, T-L-6 | M-2, M-3, M-4, M-1 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZZ_1A_C2_K01 Wykazuje dbałość o dalszy rozwój swojej wiedzy i umiejętności w zakresie zagadnień związanych z zabezpieczeniem bezpieczeństwa żywności, ma świadomość obowiązku przestrzegania etyki zawodowej. Jest zdolny do pracy zespołowej i kreatywny w rozwiązywaniu problemów i popularyzacji wiedzy w zakresie bezpieczeństwa żywności i żywienia. | TZZ_1A_K01 | — | — | C-1 | T-W-2, T-W-4, T-W-3, T-W-5, T-W-7, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-12, T-W-6, T-W-1, T-W-8, T-L-5, T-L-4, T-L-3, T-L-2, T-L-1, T-L-6 | M-2, M-3, M-4, M-1 | S-1, S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZZ_1A_C2_W03 Student zna i rozumie pojęcia z zakresu higieny i toksykologii żywności. Zna przebieg procesów związanych z pobieraniem, rozmieszczeniem, przemianami i wydalaniem substancji szkodliwych, które zachodzą w organizmie człowieka. Zna organizmy i substancje niebezpieczne, które mogą być obecne w surowcach i żywności. Zna i potrafi wybrać i zastosować odpowiednie metody badawcze w celu oceny bezpieczeństwa higieniczno-toksykologicznego żywności oraz wskazać metody zapobiegania zagrożeniom jakości zdrowotnej żywności. Zna i rozumie związek pomiędzy poziomem skażeń w środowisku, a ich zawartością w surowcach i produktach. | 2,0 | |
| 3,0 | Student zna w 60% niezbędne informacje o surowcach, produktach, zna i rozumie metody badawcze stosowane w ocenie bezpieczeństwa żywności | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZZ_1A_C2_U05 Zna i stosuje własciwą terminologię w zakresie higieny i toksykologii żywności. Potrafi dobrać wiarygodne metody badawcze do oceny jakości zdrowotnej zywności. Umie stosować metody informatyczne w analizie zebranych danych oraz potrafi opracować wyniki i przedstawić je w formie pisemnej i ustnej. Potrafi oszacować pobranie ksenobiotyków z dietą i określić zagrożenie zdrowia człowieka, a w razie potrzeby podjąć niezbędne przeciwdziałanie. | 2,0 | |
| 3,0 | Student w 60% potrafi stosować poprawną terminologię, potrafi wykonać podstawowe operacje w laboratorium | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZZ_1A_C2_K01 Wykazuje dbałość o dalszy rozwój swojej wiedzy i umiejętności w zakresie zagadnień związanych z zabezpieczeniem bezpieczeństwa żywności, ma świadomość obowiązku przestrzegania etyki zawodowej. Jest zdolny do pracy zespołowej i kreatywny w rozwiązywaniu problemów i popularyzacji wiedzy w zakresie bezpieczeństwa żywności i żywienia. | 2,0 | |
| 3,0 | Student jest świadomy potrzeby ciągłego dokształcania się. Student ma świadomość zagrożeń zdrowia konsumenta w wypadku nie przestrzegania przepisów dotyczących produkcji żywności. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Seńczuk W. (red.), Toksykologia współczesna, PZWL, Warszawa, 2017, I
- Witczak A., Sikorski Z. (red), Szkodliwe substancje w żywności. Pochodzenie, działanie, zagrożenia zdrowotne, PWN, 2020
- Gertig H., Żywność, a zdrowie. Podręcznik dla studentów, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa, 1996, I
- Orzeł D., Biernat J. (red.), Wybrane zagadnienia z toksykologii żywności, Wyd. Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław, 2012
Literatura dodatkowa
- Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, Czasopismo
- Journal of Agricultural and Food Chemistry, Czasopismo