Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (S1)
specjalność: Bezpieczeństwo żywności
Sylabus przedmiotu Toksykologia:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Biologia | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | licencjat | ||
| Obszary studiów | nauk przyrodniczych | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Toksykologia | ||
| Specjalność | Biologia ogólna | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Biotechnologii Rozrodu Zwierząt i Higieny Środowiska | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Agnieszka Tomza-Marciniak <Agnieszka.Tomza-Marciniak@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Bogumiła Pilarczyk <Bogumila.Pilarczyk@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 10 | Grupa obieralna | 4 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | znajomość fizjologii, biochemii |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | zapoznanie studentów z czynnikami wpływającymi na toksyczność substancji |
| C-2 | zapoznanie studentów z charakterystyką toksykologiczną wybranych substancji |
| C-3 | zapoznanie studentów z podstawowymi mechanizmami zaburzeń czynnościowych i zmian morfologicznych w wybranych narządach i układach |
| C-4 | zapoznanie studentów z metabolizmem trucizn |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Stopnie toksyczności substancji. Zależność dawka – efekt/dawka – odpowiedź. | 2 |
| T-A-2 | Charakterystyka toksykologiczna metali i metaloidów. | 2 |
| T-A-3 | Charakterystyka toksykologiczna wybranych niemetali i ich zw. nieorganicznych. | 2 |
| T-A-4 | Trwałe zanieczyszczenia organiczne (TZO) i ich wpływ zdrowie człowieka. | 3 |
| T-A-5 | Charakterystyka toksykologiczna pestycydów (chloroorganicznych, fosforoorganicznych, karbaminianowych). | 2 |
| T-A-6 | Charakterystyka toksykologiczna tworzyw sztucznych i artykułów gospodarstwa domowego. Klasyfikacja toksykologiczna wybranych preparatów stosowanych w gospodarstwach domowych. | 2 |
| T-A-7 | Toksyczność promieniowania jonizującego i niejonizującego. Równoważnik skutecznej dawki. | 2 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Toksykologia dawniej i dziś. Struktura i zadania współczesnej toksykologii. | 2 |
| T-W-2 | Czynniki wpływające na toksyczność substancji (właściwości fizykochemiczne substancji – dysocjacja, rozpuszczalność, wielkość cząsteczek; czynniki biologiczne – wiek, płeć, rozwój osobniczy, stan zdrowia). Czynniki genetyczne a kumulacja i biotransformacja ksenobiotyków. Czynniki środowiskowe. | 2 |
| T-W-3 | Losy trucizn w organizmie. Dostępność biologiczna ksenobiotyków. Transport, dystrybucja wewnątrzustrojowa i przemiany. Losy związków organicznych, metali i izotopów promieniotwórczych w organizmie. | 2 |
| T-W-4 | Skutki interakcji toksykologicznych (działanie addytywne, potencjacja toksyczności, antagonizm). Oddziaływanie trucizn. | 3 |
| T-W-5 | Toksykologia narządowa. Mechanizmy zaburzeń czynnościowych i zmian morfologicznych w narządach i układach. | 4 |
| T-W-6 | Trucizny pochodzenia zwierzęcego (trucizny owadów, węży, skorpionów, ryb) i roślinnego. Objawy zatrucia i mechanizm działania toksycznego. | 2 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-A-2 | studiowanie wskazanej literatury | 5 |
| A-A-3 | przygotowanie się do kolokwium | 10 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-W-2 | studiowanie wskazanej literatury | 8 |
| A-W-3 | przygotowanie się do kolokwium | 7 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykład informacyjny, pogadanka |
| M-2 | objaśnienie |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: Warunkiem zaliczenia wykładów i ćwiczeń jest uzyskanie pozytywnego wyniku z testu końcowego. |
| S-2 | Ocena formująca: zaliczenie pisemne |
| S-3 | Ocena formująca: odpowiedź ustna |
| S-4 | Ocena formująca: ocena aktywności i postawy względem omawianych zagadnień |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-O6.3_W01 omawia losy i przemiany trucizn w organizmie | BL_1A_W05, BL_1A_W16 | P1A_W01, P1A_W04, P1A_W05 | C-4 | T-W-3 | M-2, M-1 | S-2 |
| BL_1A_BL-S-O6.3_W02 wyjaśnia zmienność toksyczności określonych substancji pod wpływem różnych czynników (biologicznych, chemicznych, fizycznych) | BL_1A_W20 | P1A_W01, P1A_W04, P1A_W05 | C-1 | T-W-2, T-W-4, T-A-1 | M-2, M-1 | S-2 |
| BL_1A_BL-S-O6.3_W03 omawia mechanizmy zaburzeń czynnościowych i zmian morfologicznych w narządach i układach pod wpływem trucizn | BL_1A_W10 | P1A_W01, P1A_W04, P1A_W05 | C-3 | T-W-5 | M-2, M-1 | S-3 |
| BL_1A_BL-S-O6.3_W04 podaje charakterystykę toksykologiczną wybranych substancji | BL_1A_W05, BL_1A_W16, BL_1A_W20 | P1A_W01, P1A_W04, P1A_W05 | C-2 | T-W-6, T-A-2, T-A-3, T-A-5, T-A-6, T-A-7, T-A-4 | M-2, M-1 | S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_1A_BO-S1-40.3_U01 student potrafi wyznaczyć LD50 dla określonej subtancji z wykorzystaniem różnych metod | BL_1A_U16 | P1A_U01, P1A_U06, P1A_U07, P1A_U09, P1A_U10, P1A_U11 | C-2 | T-A-1 | M-2 | S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-O6.3_K01 wykazuje zrozumienie procesów zachodzących w organizmie i ich zmian pod wpływem określonych czynników oraz aktywność i ciekawość poznawczą | BL_1A_K01, BL_1A_K05 | P1A_K01, P1A_K04, P1A_K05, P1A_K07 | C-1, C-3, C-4 | T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-6, T-W-5, T-A-1 | M-2, M-1 | S-4 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-O6.3_W01 omawia losy i przemiany trucizn w organizmie | 2,0 | Student nie potrafi zdefiniować podstawowych pojęć. Nie potrafi wyjaśnić jakim procesom i przemianom podlegają trucizny w organizmie. Student wykazuje obojętność w zakresie poruszanej tematyki. |
| 3,0 | Student potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia. Student w niewielkim zakresie potrafi wyjaśnić jakim procesom i przemianom podlegają trucizny w organizmie. Student podczas wyrażania wiedzy popełnia dużo znaczących błędów. Student wykazuje niewielkie zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 3,5 | Student potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia. Student potrafi wymienić i omówić tylko część procesów i przemian, jakim podlegają trucizny po wniknięciu do organizmu. Student podczas wyrażania wiedzy popełnia dużo błędów. Student wykazuje średnie zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 4,0 | Student potrafi zdefiniować ważniejsze pojęcia. Student potrafi wymienić i omówić większość procesów i przemian, jakim podlegają trucizny po wniknięciu do organizmu. Student podczas wyrażania wiedzy sporadycznie popełnia błędy. W stosunku do poruszanej tematyki wykazuje duże zainteresowanie. | |
| 4,5 | Student potrafi zdefiniować ważniejsze pojęcia. Student samodzielnie omawia losy trucizn po wniknięciu do organizmu i przemiany, jakim podlegają. Student podczas wyrażania wiedzy popełnia (bardzo rzadko) mało znaczące błędy. W stosunku do poruszanej tematyki wykazuje duże zainteresowanie. | |
| 5,0 | Student bezbłędnie omawia losy trucizn po wniknięciu do organizmu i przemiany, jakim podlegają. Wykazuje dużą ciekawość poznawczą i zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami. Umiejętnie korzysta ze źródeł naukowych. | |
| BL_1A_BL-S-O6.3_W02 wyjaśnia zmienność toksyczności określonych substancji pod wpływem różnych czynników (biologicznych, chemicznych, fizycznych) | 2,0 | Student nie potrafi omówić zmienność toksyczności określonych substancji pod wpływem różnych czynników. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych. |
| 3,0 | Student, przy dużej pomocy nauczyciela, wyjaśnia zmienność toksyczności określonych substancji pod wpływem różnych czynników (uwzględnie tylko część tych czynników - biol., chem., fiz.). W zakresie wyrażania wiedzy popełnia dużo błędów. Wykazuje niewielkie zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 3,5 | Student, przy pomocy nauczyciela, wyjaśnia zmienność toksyczności określonych substancji pod wpływem różnych czynników (uwzględnie tylko część tych czynników - biol., chem., fiz.). W zakresie wyrażania wiedzy popełnia błędy. Wykazuje średnie zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 4,0 | Student w miarę samodzielnie wyjaśnia zmienność toksyczności określonych substancji pod wpływem różnych czynników (uwzględnia większość czynników - biol., chem., fiz.). W zakresie wyrażania wiedzy sporadycznie popełnia znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 4,5 | Student samodzielnie wyjaśnia zmienność toksyczności określonych substancji pod wpływem różnych czynników (biologicznych, chemicznych, fizycznych). W zakresie wyrażania wiedzy popełnia (bardzo rzadko) jedynie mało znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 5,0 | Student samodzielnie wyjaśnia zmienność toksyczności określonych substancji pod wpływem różnych czynników (biologicznych, chemicznych, fizycznych). W zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką i ciekawość poznawczą. Umiejętnie korzysta ze źródeł naukowych. | |
| BL_1A_BL-S-O6.3_W03 omawia mechanizmy zaburzeń czynnościowych i zmian morfologicznych w narządach i układach pod wpływem trucizn | 2,0 | Student nie potrafi omówić ważniejszych mechanizmów zaburzeń czynnościowych i zmian morfologicznych w narządach i układach pod wpływem trucizn. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych. |
| 3,0 | Student, przy dużej pomocy nauczyciela, omawia mechanizmy zaburzeń czynnościowych i zmian morfologicznych w narządach i układach pod wpływem trucizn (omawia tylko część z nich). W zakresie wyrażania wiedzy popełnia dużo błędów. Wykazuje niewielkie zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 3,5 | Student, przy pomocy nauczyciela, omawia mechanizmy zaburzeń czynnościowych i zmian morfologicznych w narządach i układach pod wpływem trucizn (omawia tylko część z nich). W zakresie wyrażania wiedzy popełnia błędy. Wykazuje średnie zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 4,0 | Student w miarę samodzielnie omawia mechanizmy zaburzeń czynnościowych i zmian morfologicznych w narządach i układach pod wpływem trucizn (samodzielnie omawia większość z nich). W zakresie wyrażania wiedzy sporadycznie popełnia znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 4,5 | Student samodzielnie omawia mechanizmy zaburzeń czynnościowych i zmian morfologicznych w narządach i układach pod wpływem trucizn. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia (bardzo rzadko) jedynie mało znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 5,0 | Student samodzielnie omawia mechanizmy zaburzeń czynnościowych i zmian morfologicznych w narządach i układach pod wpływem trucizn. W zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką i ciekawość poznawczą. Umiejętnie korzysta ze źródeł naukowych. | |
| BL_1A_BL-S-O6.3_W04 podaje charakterystykę toksykologiczną wybranych substancji | 2,0 | Student nie potrafi dokonać poprawnej charakterystyki toksykologicznej nawet części z omawianych za zajęciach substancji. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych. |
| 3,0 | Student, przy dużej pomocy nauczyciela, charakteryzuje pod względem toksykologicznym tylko część z omawianych na zajęciach substancji. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia dużo błędów. Wykazuje niewielkie zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 3,5 | Student, przy pomocy nauczyciela, charakteryzuje pod względem toksykologicznym tylko część z omawianych na zajęciach substancji. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia błędy. Wykazuje średnie zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 4,0 | Student w miarę samodzielnie charakteryzuje pod względem toksykologicznym większość z omawianych na zajęciach substancji. W zakresie wyrażania wiedzy sporadycznie popełnia znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 4,5 | Student samodzielnie charakteryzuje pod względem toksykologicznym wszystkie omawiane na zajęciach substancje. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia (bardzo rzadko) jedynie mało znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 5,0 | Student samodzielnie charakteryzuje pod względem toksykologicznym wszystkie omawiane na zajęciach substancje. W zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką i ciekawość poznawczą. Umiejętnie korzysta ze źródeł naukowych. |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_1A_BO-S1-40.3_U01 student potrafi wyznaczyć LD50 dla określonej subtancji z wykorzystaniem różnych metod | 2,0 | |
| 3,0 | student potrafi wyznaczyć LD50 dla określonej substancji wykorzystując w tym celu przynajmniej 2 metody | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-O6.3_K01 wykazuje zrozumienie procesów zachodzących w organizmie i ich zmian pod wpływem określonych czynników oraz aktywność i ciekawość poznawczą | 2,0 | Student nie wykazuje zrozumienia procesów zachodzących w organizmie i ich zmian pod wpływem określonych czynników. Student unika podejmowania działań, nie wykazuje inicjatywy, wykazuje postawę nieprzychylną wobec wszelkich poczynań nauczyciela. |
| 3,0 | Student wykazuje w niewielkim stopniu zrozumienie procesów zachodzących w organizmie i ich zmian pod wpływem określonych czynników. Student nie unika podejmowania działań, ale też nie podejmuje ich z własnej woli. Wykazuje postawę neutralną (obojętną) wobec poleceń nauczyciela i tematyki przedmiotu. | |
| 3,5 | Student wykazuje w średnim stopniu zrozumienie procesów zachodzących w organizmie i ich zmian pod wpływem określonych czynników. Student nie unika podejmowania działań, ale też nie podejmuje ich z własnej woli. Adaptuje się jednak do sytuacji dydaktycznych zaaranżowanych przez nauczyciela. Wykazuje postawę przychylną wobec poleceń nauczyciela. Wykazuje średnie zainteresowanie tematyką przedmiotu. | |
| 4,0 | Student wykazuje w dużym stopniu zrozumienie procesów zachodzących w organizmie i ich zmian pod wpływem określonych czynników. Student podejmuje działania z własnej woli, ale nie angażuje się spontanicznie. Wykazuje znaczne zainteresowanie tematyką przedmiotu. | |
| 4,5 | Student wykazuje pełne zrozumienie procesów zachodzących w organizmie i ich zmian pod wpływem określonych czynników. Student nie tylko dostosowuje się do sytuacji dydaktycznej, w jakiej się znalazł, ale i organizuje ją. Wykazuje duże zainteresowanie tematyką przedmiotu. | |
| 5,0 | Student wykazuje pełne zrozumienie procesów zachodzących w organizmie i ich zmian pod wpływem określonych czynników. Student samodzielnie rozpoczyna danego rodzaju działania, kierując się przy tym pozytywną postawą wobec poczynań nauczyciela. Wykazuje duże zainteresowanie tematyką przedmiotu i ciekawość poznawczą. |
Literatura podstawowa
- Seńczuk W. (red.), Toksykologia współczesna, PZWL, Warszawa, 2006
- Starek A., Toksykologia narządowa, PZWL, Warszawa, 2007